Główne wyzwania dla województwa świętokrzyskiego – program ludowców przedstawiony na konwencji w Kielcach

Prezes PSL w województwie świętokrzyskim Adam Jarubas na Wojewódzkiej Konwencji Samorządowej PSL w Kielcach przedstawił główne wyzwania rozwojowe dla Województwa Świętokrzyskiego?
Po pierwsze demografia:
Procesy depopulacji i dezurbanizacja, starzenie się społeczeństwa to problemy charakterystyczne dla całego kraju, lecz w naszym regionie przebiegają szybciej niż w większości regionów. Przyczyn tego zjawiska należy szukać w aspektach ekonomicznych i edukacyjnych. Oprócz niskiej liczby urodzeń duży wpływ na depopulację w regionie mają:niższe dochody mieszkańców, bliskość dużych aglomeracji miejskich z większymi rynkami pracy, mniejsza podaż dobrze płatnych miejsc pracy, wyjazdy uzdolnionej młodzieży na studia do mocniejszych ośrodków akademickich.

Dlatego walka z tym niekorzystnym zjawiskiem została wskazana jako główny cel przyjętej jednogłośnie przez Samorząd Regionalny – Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego. W pakiecie działań finansowanych przez fundusze europejskie, które – wzorem województwa opolskiego -możemy nazwać Świętokrzyską Strefą Demograficzną – znajdują się przede wszystkim: uczynienie ze sfery edukacji zasadniczego czynnika rozwoju regionu co oznacza konieczność poprawy jakości kształcenia na wszystkich poziomach i wzrost prestiżu regionalnych uczelni, ( 700 mln zł inwestycji w publicznych uczelniach w regionie) wspieranie inwestycji w firmach w Świętokrzyskiem co przyczynia się do podnoszenia ich wydajności i konkurencyjności a takie firmy mogą oferować lepsze warunki pracy dla pracowników, rozwój szkolnictwa zawodowego i likwidacja strukturalnych niedopasowań na rynku pracy- ukończenie kierunku dostosowanego do regionalnego rynku pracy zwiększa szanse, że młodzież nie będzie zmuszona do opuszczenia regionu w poszukiwaniu pracy.

Budujemy ten system w porozumieniu z władzami powiatów, które odgrywają tu kluczową rolę!

Utworzenie i rozwijanie kierunku lekarskiego na Uniwersytecie w Kielcach, zapewnienie rodzicom opieki nad dziećmi do lat 3 i edukacji wczesnoszkolnej, co umożliwi im pogodzenie obowiązków wychowawczych z pracą zawodową.

Naszym celem jest stworzenie polskim rodzinom jak najlepszych warunków do życia, aby to tutaj chcieli żyć i pracować a nie na emigracji. Proponujemy m.in. darmową komunikację dla dzieci, bezpłatne żłobki i kluby malucha. Bo wszyscy rodzice powinni mieć wybór czy po urodzeniu dziecka chcą zostać w domu, czy wrócić do pracy.

Obok aktywności samorządu potrzebna jest w tym obszarze wsparcie władz państwowych. Niezwłocznie należy podjąć działania, aby stworzyć warunki, zachęty, udogodnienia w prawie gospodarczym i podatkowym do tego, aby Polacy którzy nie widzieli dla siebie perspektyw w Polsce i masowo wyjechali za granicę w ciągu ostatnich kilku lat – to około 3 milionów naszych rodaków, zazwyczaj młodych, dynamicznych ludzi – aby do Polski wrócili, tu zakładali firmy, tu płacili podatki, tu podejmowali pracę.

Zdrowie i ludzkie życie jest największą wartością. Naszym celem jest poprawa jakości i dostępności do publicznej ochrony zdrowia. W minionym okresie budżetowym w Świętokrzyskiem mieliśmy jeden z najwyższych wskaźników inwestycji unijnych z przeznaczeniem na jednostki ochrony zdrowia – 7% całej alokacji środków. W szpitalach podległych samorządowi województwa najbardziej spektakularne dotyczyły inwestycji w ŚCO, WSZ – obok którego powstało nowe Centrum Pediatrii, Wojewódzkiego Szpitala w Czerwonej Górze i Morawicy.

W prestiżowym rankingu PriceWatersCoopers system jednostek ochrony zdrowia w naszym regionie został oceniony najwyżej w kraju pod względem efektywności i oceny samych pacjentów. W obszarze zdrowia proponujemy zmianę o charakterze zasadniczym. Organem założycielskim dla wszystkich szpitali w każdym z województw powinien być Minister Zdrowia. Samorządy miałyby możliwość przejmowania prowadzenia szpitali jako zadania powierzonego w drodze porozumienia. Minister Zdrowia nie mógłby odmówić przekazania szpitala samorządowi. Wraz z przekazaniem zadania minister byłby zobowiązany do zapewnienia środków do utrzymania obiektów szpitalnych i ich wyposażenia w sprzęt medyczny. Środki NFZ powinny być przeznaczone wyłącznie na finansowanie świadczeń zdrowotnych. Taki system zapobiegałby przerzucaniu na samorządy i dyrekcje szpitali skutków decyzji podejmowanych na poziomie rządowym.

Świętokrzyskie od lat zajmuje czołowe lokaty w Polsce jeśli chodzi o poziom bezpieczeństwa. Ale wpływ na to mają nie tylko funkcjonariusze policji, której wysiłki trzeba doceniać, ale również postawa władz samorządowych budująca powszechną kulturę współodpowiedzialności za poczucie bezpieczeństwa w regionie. Z rozmów z wieloma mieszkańcami wynika, że to właśnie poczucie bezpieczeństwa ma dla nich największe znaczenie.

Kapitalne znaczenie dla poczucia bezpieczeństwa i jakości życia ma jakość środowiska naturalnego. Jest ono naszym wielkim dziedzictwem narodowym. Dlatego ekologia i rozwój zielonej energii stanowi jeden z najważniejszych priorytetów samorządowców z PSL. Naszym celem jest zapewnienie do 2035r. niezależności energetycznej przy 50% udziale energii pochodzącej z OZE. Dzięki temu ceny prądu spadną a zatrudnienie na obszarach wiejskich wzrośnie o 100 tys. nowych miejsc pracy. Wartość zakontraktowanych inwestycji w instalacje fotowoltaiczne i solarne z dofinansowaniem UE u prywatnych osób w Świętokrzyskiem osiągnie wkrótce 150 mln zł.

Wielkim wyzwaniem dla państwa i samorządu jest trwałe wyeliminowanie smogu z naszego najbliższego otoczenia. Każdego roku smog zabija ok. 48 tys. Polaków. Nowoczesne piece są bardzo drogie. Wiele polskich rodzin samodzielnie nie udźwignie takiego obciążenia. Dofinansowanie do zakupu pieców powinno wynosić do 75% kosztów a po spełnieniu kryterium dochodowego 100%.

Dla PSL kwestią priorytetową była, jest i będzie sprawa dochodów rolników. W coraz bardziej zglobalizowanych warunkach gospodarki nie mogą oni zostać pozostawieni sami sobie i powinni być wspierani przez władze państwowe. Dlatego tak ważne są dzisiaj negocjacje z KE na temat kształtu przyszłego budżetu UE i nakładów na WPR. Tej sprawy nie można pokpić. W polskich warunkach bowiem- ok. 50% dochodów rolniczych rodzin pochodzi z dopłat bezpośrednich. Konieczne jest dalsze wsparcie organizowania się rolników w zrzeszenia producenckie, odblokowanie obrotu ziemią dla celów rolniczych i skracanie łańcucha dostaw żywności m.in poprzez ułatwienia w sprzedaży bezpośredniej, czy budowę w każdym mieście powiatowym tzw. Zielonych Targowisk.

Ale samorządy to nie tylko infrastruktura, inwestycje i miejsca pracy. To także przestrzeń dla kultury. Naszym celem jest poszerzenie oferty kulturalnej w gminach i małych miasteczkach, promocja kultury ludowej, propagowanie kultury żywej, organicznej bezpośrednio angażujących mieszkańców. Od lat wspieramy stowarzyszenia twórców, artystów, lokalne inicjatywy wzmacniające uczestnictwo w kulturze. Niesłabnącą aktywnością mogą się poszczycić zwłaszcza Koła Gospodyń Wiejskich – przeżywające obecnie swój renesans a których działalność znakomicie podtrzymuje wiejskie tradycje, obyczaje czy promuje regionalne smaki.

Prawdziwym znakiem rozpoznawczym Świętokrzyskiego staje się turystyka. Najdobitniej pokazały to rekordowe statystyki odwiedzalności głównych atrakcji turystycznych regionu podczas ostatniej majówki. Szacujemy, że w tej branży w Świętokrzyskiem pracuje już dzisiaj ponad 17 tys. osób a wartość inwestycji w nowe atrakcje i miejsca noclegowe w ciągu ostatnich 10 lat przekroczyła 350 mln zł. i przyczyniła się do powstania 75 nowych obiektów noclegowych.

Dane ogólnopolskie pokazują znaczący udział tej dziedziny gospodarki w Polsce – na poziomie ok. 6% (tj. więcej niż górnictwo i rolnictwo razem wzięte). Warto szczególnie zwrócić uwagę na perspektywy rozwoju turystyki uzdrowiskowej i medycznej opartej o złoża wód siarkowych na południu regionu. Markowym produktem turystycznym stała się również wybudowana przez 5 regionów Polski Wschodniej trasa rowerowa Green Velo. To ponad 2 tys km unikalnego szlaku rowerowego biegnącego przez bardzo ciekawe krajobrazowo i historycznie regiony.

Kolejnym priorytetem jest poprawa dostępności komunikacyjnej. Konieczne jest jak najszybsze dokończenie budowy ekspresowej „7”, rozbudowa „74” do paramentów drogi ekspresowej i sprawny dojazd do autostrad A1, A2 pod Łodzią, modernizacja drogi nr 78 na Śląsk, „42” – głównej drogi łączącej północne najbardziej uprzemysłowione miasta regionu, „73” kluczowa dla skomunikowania uzdrowisk na południu województwa i łącząca region z budowanym mostem na Wiśle w Nowym Korczynie.

Coraz większego znaczenia nabiera transport kolejowy. W tym zakresie konieczna do wykonania pozostaje modernizacja linii nr 8 z Warszawy przez Kielce do Krakowa, budowana przy wsparciu samorządu łącznica z Centralną Magistralą Kolejową w Czarncy, oraz nowe otwarcie w kierunku Łodzi i północno-zachodniej części kraju przez Skarżysko, Końskie ( z planowanym nowym ok. 20 km nowym odcinkiem Tumlin- Wąsosz) dzięki któremu dojazd do planowanego Centralnego Portu Komunikacyjnego między Łodzią a Warszawą będzie wynosił ok. 1 godziny. Wyzwaniem pozostaje również, szersze wykorzystanie Linii Hutniczo-Siarkowej, poprzez budowę terminali towarowych. Dobre przykłady mamy już w przypadku Sędziszowa i Kij.

W zakresie aktywizacji gospodarczej wspólnym zadaniem dla każdego szczebla samorządu jest stworzenie kompleksowej oferty inwestycyjnej i promocja najlepszych lokalizacji. Konieczna jest budowanie oferta pakietowa dla każdej lokalizacji z uwzględnieniem dostępności kadry, lokalnego szkolnictwa zawodowego, ulg podatkowych i miejscowych kooperantów.

Należy pamiętać, że faktycznym gospodarzem i partnerem dla inwestorów jest samorząd lokalny, który powinien prezentować faktyczne otwarcie na dialog i współpracę z zewnętrznym ale również lokalnym biznesem.

Strategicznemu wzmocnieniu ulegnie rola miast powiatowych ( subregionalnych). To tam głównie (obok Kielc) powinny powstawać nowe „lepiej płatne”’ miejsca pracy.

Bardzo ważną rolę w budowie Innowacyjnej Gospodarki w Świętokrzyskiem pełnią regionalne uczelnie. Do tej pory zaaplikowały one ok. 700 mln zł środków zewnętrznych dzięki którym znacząco poprawiła się baza dla nowoczesnej edukacji na poziomie wyższym. Uczelnie zyskały nowe laboratoria i wyposażenie. Priorytetem jest wzmocnienie współpracy uczelni w regionie. a środowiskiem biznesu. Świętokrzyskie firmy wciąż jednak często preferują współpracę z uczelniami spoza regionu, mimo wdrożenia w Kielcach dużych projektów naukowo-infrastrukturalnych. Niezbędna jest tu większa otwartość na siebie tych 2 sektorów i to one powinny podjąć odpowiedzialność za animowanie i rozwijanie tych relacji. Należy też wykorzystywać ośrodki badawcze przy największych świętokrzyskich firmach dla zbudowania trwałego i praktycznego systemu wdrażania innowacji i nowych technologii.

Konieczne jest złamanie wciąż obecnych barier, stereotypów i uprzedzeń w systemie współpracy: nauka – biznes. Zamierzamy w tym pomóc m.in. przez system „popytowych voucherów” na usługi doradcze instytucji otoczenia biznesu w ramach RPO 14-20, jak i jednocześnie zmianę ich oferty na usługi faktycznie rynkowe i popytowe dla świętokrzyskich firm.

Potrzebujemy uwolnienia potencjału małych i średnich firm. Dziś jest on często krępowany przez przeregulowane prawo, nadmierne obciążenia fiskalne, ZUS i wrogo nastawionych urzędników. Zmienimy to.

Konsekwentnie wspieramy od lat #Świętokrzyską szkołę. Kilka lat temu rozpoczęliśmy systemowym projektem doposażenie szkół w tablice multimedialne, w kolejnych edycjach sale językowe, zestawy class mate dla pierwszaków i komputery. Dwa lata temu rozpoczęliśmy program “Dziecięca piłka ręczna”, z której skorzystało dotąd ponad 200 szkół. W tym roku zainaugurowaliśmy program “Świętokrzyska Akademia Edukacji Szachowej”, w ramach którego zestawy szachowe trafiły do 120 szkół w regionie, a nauczyciele otrzymali profesjonalne wsparcie metodyczne.

Od lat realizujemy z gronem wolontariuszy program “Dwujęzyczne Świętokrzyskie” popularyzujący nauczanie języka angielskiego wśród uczniów szkół średnich. Przez program przewinęło się dotąd ok. 5 tys. uczniów. Głęboko wierzę, że hasło świętokrzyska szkoła stanie się z czasem synonimem edukacji na najwyższym, europejskim poziomie.